မြန်မာဘာသာစကားတွင်ရှိသော နာမ်ဝိဘတ်များအကြောင်း (အပိုင်း - ၄)
မြန်မာဘာသာစကားတွင်ရှိသော နာမ်ဝိဘတ်များအကြောင်း (အပိုင်း - ၄)
မြန်မာဘာသာစကားတွင်ရှိသော နာမ်ဝိဘတ်များအကြောင်းကို ကျွန်တော်ရေးလာတာ အပိုင်း (၃) အထိ ရှိပါပြီ။
အခု အပိုင်း (၄) မှာ ကျန်တဲ့နာမ်ဝိဘတ်များထဲက “ရှေးရှုရာပြဝိဘတ်” နဲ့ “ဆိုက်ရောက်ရာပြဝိဘတ်” တို့အကြောင်းကို ရေးချင်ပါတယ်။
(၄) ရှေးရှုရာပြဝိဘတ်
-----------------------------
ရှေးရှုရာပြဝိဘတ်ဆိုတာ မြန်မာဘာသာစကားမှာရှိတဲ့ စကားလုံးလေး ဖြစ်ပါတယ်။ ရှေးရှုရာပြဝိဘတ် စကားလုံး (၁) လုံးသာ ရှိပါတယ်။ “သို့” ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီစကားလုံးလေးဟာ နာမ်၊ နာမ်စားတွေရဲ့နောက်မှာနေပြီး သူ့ရှေ့မှာရှိတဲ့ နာမ်၊ နာမ်စားဟာ “ ရှေးရှုရာနေရာ” ဖြစ်ကြောင်းကို ဖော်ပြပေးပါတယ်။
ဥပမာ -
“သမ္မတသည် မွန်ဂိုလီးယားနိုင်ငံသို့ ထွက်ခွာသွားချိန်တွင် မန္တလေးမြို့၌ လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေး အဓိကရုဏ်းဖြစ်ပေါ်လာစေရန် သွေးထိုးလှုံ့ဆော်မှုများ ပေါ်ပေါက်လာခြင်းမှာ တိုက်ဆိုင်လွန်းလှသည်ဟု ကျွနု်ပ် ထင်မြင်မိ၏။”
“အခြေခံဥပဒေပြင်ဆင်ရန် ငြင်းဆန်ခဲ့သော အစိတ်သားတို့၏ အပြုအမူသည် သူတို့မျိုးဆက်အနာဂတ်ကို ပျက်စီးခြင်းတည်းဟူသော ချောက်နက်သို့ ဦးတည်သွားစေကြောင်း သိမှသိပါလေစ။”
“ကျွနု်ပ်တို့လိုလားသော အနာဂတ်သစ်သို့ ရောက်လိုလျှင် ယခုအချိန်တွင် ရွေးကောက်ပွဲအောင်မြင်စေရန် ညီညီညွတ်ညွတ်ကြိုးပမ်းရမည်ဖြစ်၏။”
ဆိုတဲ့ဝါကျတွေကို ကြည့်ပါ။
ပထမဝါကျမှာ “သမ္မတရှေးရှုဦးတည်ရာနေရာ” တစ်နည်းအားဖြင့် “ရှေးရှုရာပြပုဒ်” ဟာ “မွန်ဂိုလီးယားနိုင်ငံ” ဖြစ်ကြောင်း “သို့” က ပြနေပါတယ်။
ဒုတိယဝါကျမှာ အခြေခံဥပဒေပြင်ဆင်ရန် ငြင်းဆန်ခဲ့သော အစိတ်သားတို့အပြုအမူကြောင့် “သူတို့မျိုးဆက်အနာဂတ် ရှေးရှုဦးတည်ရာနေရာ” တစ်နည်းအားဖြင့် “ရှေးရှုရာပြပုဒ်” ဟာ “ပျက်စီးခြင်းတည်းဟူသောချောက်နက်” ဖြစ်ကြောင်း “သို့” က ပြနေပါတယ်။
တတိယဝါကျမှာ “ကျွနု်ပ်တို့ရှေးရှုလိုလားသောနေရာ” တစ်နည်းအားဖြင့် “ရှေးရှုရာပြပုဒ်” ဟာ “အနာဂတ်သစ်” ဖြစ်ကြောင်း “သို့” က ပြနေပါတယ်။
ဒါကြောင့် “သို့” ဟာ “ ရှေးရှုရာနေရာ” ဖြစ်ကြောင်းပြတဲ့ “ရှေးရှုရာပြဝိဘတ်” ဖြစ်ပါတယ်။
ဝါကျဖွဲ့တဲ့အခါ ရှေးရှုရာနေရာဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြလိုတဲ့ နာမ်၊ နာမ်စားတွေနောက်မှာ ရှေးရှုရာပြဝိဘတ် “သို့” ကို ကပ်ပြီးသုံးရမှာဖြစ်ပါတယ်။
(၅) ဆိုက်ရောက်ရာပြဝိဘတ်
-----------------------------
ဆိုက်ရောက်ရာပြဝိဘတ်ဆိုတာ မြန်မာဘာသာစကားမှာရှိတဲ့ စကားလုံးလေးတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုက်ရောက်ရာပြဝိဘတ် စကားလုံး (၅) လုံး ရှိပါတယ်။ “သို့၊ ထိ၊ အထိ၊ ထိအောင်၊ တိုင်အောင်” တို့ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီစကားလုံးလေးဟာ နာမ်၊ နာမ်စားတွေရဲ့နောက်မှာနေပြီး သူ့ရှေ့မှာရှိတဲ့ နာမ်၊ နာမ်စားဟာ “ဆိုက်ရောက်ရာနေရာ” ဖြစ်ကြောင်းကို ဖော်ပြပေးပါတယ်။
ဥပမာ -
“အာဏာရအစိုးရလုပ်ဆောင်ချက်မှန်သမျှကို တစ်ချိန်လုံးဖာလာခဲ့သည့် ပြန်ဝန်သည် ငရဲသို့ ရောက်သောအခါ ဖာနိုင်ပါဦးမည်လောဟု ကျွနု်ပ်တွေးမိသည်။”
“အာဏာရအစိုးရအဖွဲ့ဝင်များကတော့ အာဏာကို နောက်ဘဝထိ ဆုပ်ကိုင်ထားကြဦးမည်သာတည်း။”
“သို့ဖြစ်၍ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းတွင် ပိတ်ဆို့နေသော အမှိုက်သရိုက်များဖြစ်သည့် အစိတ်သားကို လွှတ်တော်ပြင်ပအထိ ဆွဲထုတ်ပစ်ရန် လိုအပ်သည်။”
“အကြောင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ထမင်းငတ်၍မသေဟု ဆိုကြသော်လည်း နိုင်ငံသားများ၏ဘဝမှာ မသေရုံစားရသော ဘဝထိအောင် ရောက်ရှိနေသောကြောင့်ပင်ဖြစ်သည်။”
“၁၉၆၂ နောက်ပိုင်းမှစ၍ မြန်မာနိုင်ငံသည် နယ်ပယ်အသီးသီးတွင် နိမ့်ကျသည်ထက် နိမ့်ကျလာခဲ့ရာ ယခုအခါ ကမ္ဘာ့အဆင်းရဲဆုံးအဆင့်ဝင်နိုင်ငံတိုင်အောင် ရောက်ရှိသွားလေပြီ။”
ဆိုတဲ့ဝါကျတွေကို ကြည့်ပါ။
ပထမဝါကျမှာ “ပြန်ဝန်ရောက်ရှိရာနေရာ” တစ်နည်းအားဖြင့် “ဆိုက်ရောက်ရာပြပုဒ်” ဟာ “ငရဲ” ဖြစ်ကြောင်း “သို့” က ပြနေပါတယ်။
ဒုတိယဝါကျမှာ “အာဏာရအစိုးအဖွဲ့ဝင်များ ရောက်ရှိရာနေရာ” တစ်နည်းအားဖြင့် “ဆိုက်ရောက်ရာပြပုဒ်” ဟာ “နောက်ဘဝ” ဖြစ်ကြောင်း “ထိ” က ပြနေပါတယ်။
တတိယဝါကျမှာ “အစိတ်သားရောက်ရှိသွားအောင် ဆွဲထုတ်ပစ်ရမည့်နေရာ” တစ်နည်းအားဖြင့် “ဆိုက်ရောက်ရာပြပုဒ်” ဟာ “လွှတ်တော်ပြင်ပ” ဖြစ်ကြောင်း “အထိ” က ပြနေပါတယ်။
စတုတၳဝါကျမှာ “မြန်မာနိုင်ငံသားများရောက်ရှိရာဘဝ” တစ်နည်းအားဖြင့် “ဆိုက်ရောက်ရာပြပုဒ်” ဟာ “မသေရုံစားရသောဘဝ” ဖြစ်ကြောင်း “ထိအောင်” က ပြနေပါတယ်။
ပဉ္စမဝါကျမှာ “မြန်မာနိုင်ငံရောက်ရှိရာအဆင့်အတန်းနေရာ” တစ်နည်းအားဖြင့် “ဆိုက်ရောက်ရာပြပုဒ်” ဟာ “ကမ္ဘာ့အဆင်းရဲဆုံးအဆင့်ဝင်နိုင်ငံ” ဖြစ်ကြောင်း “တိုင်အောင်” က ပြနေပါတယ်။
ဒါကြောင့် “သို့၊ ထိ၊ အထိ၊ ထိအောင်၊ တိုင်အောင်” တို့ဟာ “ဆိုက်ရောက်ရာနေရာ” ဖြစ်ကြောင်းပြတဲ့ “ဆိုက်ရောက်ရာပြဝိဘတ်” တွေဖြစ်ပါတယ်။
ဝါကျဖွဲ့တဲ့အခါ ဆိုက်ရောက်ရာနေရာဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြလိုတဲ့ နာမ်၊ နာမ်စားတွေနောက်မှာ ဆိုက်ရောက်ရာပြဝိဘတ် “သို့၊ ထိ၊ အထိ၊ ထိအောင်၊ တိုင်အောင်” တို့ကို ကပ်ပြီးသုံးရမှာဖြစ်ပါတယ်။
(ဆက်ရေးပါဦးမည်။)
-------------------------
စာကြွင်း
-------------
ရှေးရှုရာပြဝိဘတ်မှာရော ဆိုက်ရောက်ရာပြဝိဘတ်မှာပါ “သို့” ပါနေကြောင်း သတိပြုမိပါလိမ့်မယ်။ “သို့” ဟာ “ရှေးရှု” လော “ဆိုက်ရောက်” လော ဆိုတာကိုတော့ ဝါကျတွင်းအသုံးပေါ်မူတည်၍သာ ခွဲခြားနိုင်ပါတယ်။
ကိုယ့်လူမျိုးဘာသာစကားကို မှန်မှန်ကန်ကန် သုံးစွဲနိုင်ကြပါစေခင်ဗျာ။
ကျမ်းကိုးစာရင်း
-------------------
၁။ မြန်မာအဘိဓာန်၊ ပထမအကြိမ်၊ ၁၉၉၁ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ၊ မြန်မာစာအဖွဲ့။
၂။ မြန်မာသဒ္ဒါ၊ ပထမအကြိမ်၊ ၂၀၀၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ၊ မြန်မာစာအဖွဲ့။
၃။ ငယ်ပေါင်းကြီးဖော်မြန်မာစာနှင့် အရေးအသားပြဿနာများ၊ မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)၊ ပထမအကြိမ်၊ ၂၀၀၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ၊ ကောင်းသန့်စာပေ။
၄။ မြန်မာသဒ္ဒါနှင့် အသုံးအနှုန်း၊ ဦးဖေမောင်တင်၊ ပဉ္စမအကြိမ်၊ ၁၉၆၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ၊ စာပေဗိမာန်။
၅။ မြန်မာစာအရေးအသား၊ ကလောင်စုံ၊ ပထမအကြိမ်၊ ၂၀၁၄၊ သြဂုတ်လ၊ စိတ်ကူးချိုချိုစာပေ။
မြန်မာဘာသာစကားတွင်ရှိသော နာမ်ဝိဘတ်များအကြောင်းကို ကျွန်တော်ရေးလာတာ အပိုင်း (၃) အထိ ရှိပါပြီ။
အခု အပိုင်း (၄) မှာ ကျန်တဲ့နာမ်ဝိဘတ်များထဲက “ရှေးရှုရာပြဝိဘတ်” နဲ့ “ဆိုက်ရောက်ရာပြဝိဘတ်” တို့အကြောင်းကို ရေးချင်ပါတယ်။
(၄) ရှေးရှုရာပြဝိဘတ်
-----------------------------
ရှေးရှုရာပြဝိဘတ်ဆိုတာ မြန်မာဘာသာစကားမှာရှိတဲ့ စကားလုံးလေး ဖြစ်ပါတယ်။ ရှေးရှုရာပြဝိဘတ် စကားလုံး (၁) လုံးသာ ရှိပါတယ်။ “သို့” ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီစကားလုံးလေးဟာ နာမ်၊ နာမ်စားတွေရဲ့နောက်မှာနေပြီး သူ့ရှေ့မှာရှိတဲ့ နာမ်၊ နာမ်စားဟာ “ ရှေးရှုရာနေရာ” ဖြစ်ကြောင်းကို ဖော်ပြပေးပါတယ်။
ဥပမာ -
“သမ္မတသည် မွန်ဂိုလီးယားနိုင်ငံသို့ ထွက်ခွာသွားချိန်တွင် မန္တလေးမြို့၌ လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေး အဓိကရုဏ်းဖြစ်ပေါ်လာစေရန် သွေးထိုးလှုံ့ဆော်မှုများ ပေါ်ပေါက်လာခြင်းမှာ တိုက်ဆိုင်လွန်းလှသည်ဟု ကျွနု်ပ် ထင်မြင်မိ၏။”
“အခြေခံဥပဒေပြင်ဆင်ရန် ငြင်းဆန်ခဲ့သော အစိတ်သားတို့၏ အပြုအမူသည် သူတို့မျိုးဆက်အနာဂတ်ကို ပျက်စီးခြင်းတည်းဟူသော ချောက်နက်သို့ ဦးတည်သွားစေကြောင်း သိမှသိပါလေစ။”
“ကျွနု်ပ်တို့လိုလားသော အနာဂတ်သစ်သို့ ရောက်လိုလျှင် ယခုအချိန်တွင် ရွေးကောက်ပွဲအောင်မြင်စေရန် ညီညီညွတ်ညွတ်ကြိုးပမ်းရမည်ဖြစ်၏။”
ဆိုတဲ့ဝါကျတွေကို ကြည့်ပါ။
ပထမဝါကျမှာ “သမ္မတရှေးရှုဦးတည်ရာနေရာ” တစ်နည်းအားဖြင့် “ရှေးရှုရာပြပုဒ်” ဟာ “မွန်ဂိုလီးယားနိုင်ငံ” ဖြစ်ကြောင်း “သို့” က ပြနေပါတယ်။
ဒုတိယဝါကျမှာ အခြေခံဥပဒေပြင်ဆင်ရန် ငြင်းဆန်ခဲ့သော အစိတ်သားတို့အပြုအမူကြောင့် “သူတို့မျိုးဆက်အနာဂတ် ရှေးရှုဦးတည်ရာနေရာ” တစ်နည်းအားဖြင့် “ရှေးရှုရာပြပုဒ်” ဟာ “ပျက်စီးခြင်းတည်းဟူသောချောက်နက်” ဖြစ်ကြောင်း “သို့” က ပြနေပါတယ်။
တတိယဝါကျမှာ “ကျွနု်ပ်တို့ရှေးရှုလိုလားသောနေရာ” တစ်နည်းအားဖြင့် “ရှေးရှုရာပြပုဒ်” ဟာ “အနာဂတ်သစ်” ဖြစ်ကြောင်း “သို့” က ပြနေပါတယ်။
ဒါကြောင့် “သို့” ဟာ “ ရှေးရှုရာနေရာ” ဖြစ်ကြောင်းပြတဲ့ “ရှေးရှုရာပြဝိဘတ်” ဖြစ်ပါတယ်။
ဝါကျဖွဲ့တဲ့အခါ ရှေးရှုရာနေရာဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြလိုတဲ့ နာမ်၊ နာမ်စားတွေနောက်မှာ ရှေးရှုရာပြဝိဘတ် “သို့” ကို ကပ်ပြီးသုံးရမှာဖြစ်ပါတယ်။
(၅) ဆိုက်ရောက်ရာပြဝိဘတ်
-----------------------------
ဆိုက်ရောက်ရာပြဝိဘတ်ဆိုတာ မြန်မာဘာသာစကားမှာရှိတဲ့ စကားလုံးလေးတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုက်ရောက်ရာပြဝိဘတ် စကားလုံး (၅) လုံး ရှိပါတယ်။ “သို့၊ ထိ၊ အထိ၊ ထိအောင်၊ တိုင်အောင်” တို့ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီစကားလုံးလေးဟာ နာမ်၊ နာမ်စားတွေရဲ့နောက်မှာနေပြီး သူ့ရှေ့မှာရှိတဲ့ နာမ်၊ နာမ်စားဟာ “ဆိုက်ရောက်ရာနေရာ” ဖြစ်ကြောင်းကို ဖော်ပြပေးပါတယ်။
ဥပမာ -
“အာဏာရအစိုးရလုပ်ဆောင်ချက်မှန်သမျှကို တစ်ချိန်လုံးဖာလာခဲ့သည့် ပြန်ဝန်သည် ငရဲသို့ ရောက်သောအခါ ဖာနိုင်ပါဦးမည်လောဟု ကျွနု်ပ်တွေးမိသည်။”
“အာဏာရအစိုးရအဖွဲ့ဝင်များကတော့ အာဏာကို နောက်ဘဝထိ ဆုပ်ကိုင်ထားကြဦးမည်သာတည်း။”
“သို့ဖြစ်၍ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းတွင် ပိတ်ဆို့နေသော အမှိုက်သရိုက်များဖြစ်သည့် အစိတ်သားကို လွှတ်တော်ပြင်ပအထိ ဆွဲထုတ်ပစ်ရန် လိုအပ်သည်။”
“အကြောင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ထမင်းငတ်၍မသေဟု ဆိုကြသော်လည်း နိုင်ငံသားများ၏ဘဝမှာ မသေရုံစားရသော ဘဝထိအောင် ရောက်ရှိနေသောကြောင့်ပင်ဖြစ်သည်။”
“၁၉၆၂ နောက်ပိုင်းမှစ၍ မြန်မာနိုင်ငံသည် နယ်ပယ်အသီးသီးတွင် နိမ့်ကျသည်ထက် နိမ့်ကျလာခဲ့ရာ ယခုအခါ ကမ္ဘာ့အဆင်းရဲဆုံးအဆင့်ဝင်နိုင်ငံတိုင်အောင် ရောက်ရှိသွားလေပြီ။”
ဆိုတဲ့ဝါကျတွေကို ကြည့်ပါ။
ပထမဝါကျမှာ “ပြန်ဝန်ရောက်ရှိရာနေရာ” တစ်နည်းအားဖြင့် “ဆိုက်ရောက်ရာပြပုဒ်” ဟာ “ငရဲ” ဖြစ်ကြောင်း “သို့” က ပြနေပါတယ်။
ဒုတိယဝါကျမှာ “အာဏာရအစိုးအဖွဲ့ဝင်များ ရောက်ရှိရာနေရာ” တစ်နည်းအားဖြင့် “ဆိုက်ရောက်ရာပြပုဒ်” ဟာ “နောက်ဘဝ” ဖြစ်ကြောင်း “ထိ” က ပြနေပါတယ်။
တတိယဝါကျမှာ “အစိတ်သားရောက်ရှိသွားအောင် ဆွဲထုတ်ပစ်ရမည့်နေရာ” တစ်နည်းအားဖြင့် “ဆိုက်ရောက်ရာပြပုဒ်” ဟာ “လွှတ်တော်ပြင်ပ” ဖြစ်ကြောင်း “အထိ” က ပြနေပါတယ်။
စတုတၳဝါကျမှာ “မြန်မာနိုင်ငံသားများရောက်ရှိရာဘဝ” တစ်နည်းအားဖြင့် “ဆိုက်ရောက်ရာပြပုဒ်” ဟာ “မသေရုံစားရသောဘဝ” ဖြစ်ကြောင်း “ထိအောင်” က ပြနေပါတယ်။
ပဉ္စမဝါကျမှာ “မြန်မာနိုင်ငံရောက်ရှိရာအဆင့်အတန်းနေရာ” တစ်နည်းအားဖြင့် “ဆိုက်ရောက်ရာပြပုဒ်” ဟာ “ကမ္ဘာ့အဆင်းရဲဆုံးအဆင့်ဝင်နိုင်ငံ” ဖြစ်ကြောင်း “တိုင်အောင်” က ပြနေပါတယ်။
ဒါကြောင့် “သို့၊ ထိ၊ အထိ၊ ထိအောင်၊ တိုင်အောင်” တို့ဟာ “ဆိုက်ရောက်ရာနေရာ” ဖြစ်ကြောင်းပြတဲ့ “ဆိုက်ရောက်ရာပြဝိဘတ်” တွေဖြစ်ပါတယ်။
ဝါကျဖွဲ့တဲ့အခါ ဆိုက်ရောက်ရာနေရာဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြလိုတဲ့ နာမ်၊ နာမ်စားတွေနောက်မှာ ဆိုက်ရောက်ရာပြဝိဘတ် “သို့၊ ထိ၊ အထိ၊ ထိအောင်၊ တိုင်အောင်” တို့ကို ကပ်ပြီးသုံးရမှာဖြစ်ပါတယ်။
(ဆက်ရေးပါဦးမည်။)
-------------------------
စာကြွင်း
-------------
ရှေးရှုရာပြဝိဘတ်မှာရော ဆိုက်ရောက်ရာပြဝိဘတ်မှာပါ “သို့” ပါနေကြောင်း သတိပြုမိပါလိမ့်မယ်။ “သို့” ဟာ “ရှေးရှု” လော “ဆိုက်ရောက်” လော ဆိုတာကိုတော့ ဝါကျတွင်းအသုံးပေါ်မူတည်၍သာ ခွဲခြားနိုင်ပါတယ်။
ကိုယ့်လူမျိုးဘာသာစကားကို မှန်မှန်ကန်ကန် သုံးစွဲနိုင်ကြပါစေခင်ဗျာ။
ကျမ်းကိုးစာရင်း
-------------------
၁။ မြန်မာအဘိဓာန်၊ ပထမအကြိမ်၊ ၁၉၉၁ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ၊ မြန်မာစာအဖွဲ့။
၂။ မြန်မာသဒ္ဒါ၊ ပထမအကြိမ်၊ ၂၀၀၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ၊ မြန်မာစာအဖွဲ့။
၃။ ငယ်ပေါင်းကြီးဖော်မြန်မာစာနှင့် အရေးအသားပြဿနာများ၊ မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)၊ ပထမအကြိမ်၊ ၂၀၀၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ၊ ကောင်းသန့်စာပေ။
၄။ မြန်မာသဒ္ဒါနှင့် အသုံးအနှုန်း၊ ဦးဖေမောင်တင်၊ ပဉ္စမအကြိမ်၊ ၁၉၆၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ၊ စာပေဗိမာန်။
၅။ မြန်မာစာအရေးအသား၊ ကလောင်စုံ၊ ပထမအကြိမ်၊ ၂၀၁၄၊ သြဂုတ်လ၊ စိတ်ကူးချိုချိုစာပေ။
Comments
Post a Comment